We stonden klaar tegen de tijd dat de deuren zich terug openden. Ons afvragend hoe het ons was gelukt om de maand door te worstelen zonder afkickverschijnselen. Dertig dagen. Waarvan de helft herfstvakantie. Waardoor het een nog grotere inspanning vroeg. Maar nu konden we het niet langer uithouden. Onze nood was zo groot dat we er als een kudde voor de deur gingen aanschuiven.
Zo zag ik het in mijn fantasie. Overdreven en met de nodige dramatiek. In werkelijkheid waren we met z’n vijven op het moment van reservatie voor die dag. Maar het beeld dat ik voor mijn ogen schilderde was toch niet geheel ongegrond. Want het was niet evident geweest om aan ons gerief te geraken.
Gezien alles online te koop is zochten we het daar. Ons op het dark web begeven was niet nodig. Hoewel het in de toekomst misschien enkel nog daar te vinden zal zijn. Tegen woekerprijzen.
We vonden het tussen de pakjes van de Sint en afhaalmaaltijden. Die we dan gemakshalve ook maar bestelden. Op het afgesproken tijdstip werd onze bestelling geleverd. We zetten ons in de zetel met de afhaalmaaltijd op de schoot en maakten de doos open. Spannend. Want het was ons allereerste pakket cultuur sinds de musea en cultuurhuizen gesloten waren.
Kunst aan huis. Geleverd via een internetkabel. Waar virtuele virtuozen on demand werden besteld. En vervolgens via een webcam en micro hun muzikale klanken door de speaker van onze computer stuurden. Ik bedacht me dat ik me ook beter een surround speaker had aangeschaft. Want het volume op mijn computer was beperkt en het ding slorpte alle trillingen op die de pianist uit zijn piano wist te toveren. Maar die koopsuggestie kreeg ik niet via een ‘maak uw aankoop compleet’ pop-up venster. In tegendeel. Het gehele pakket kostte me niets.
We probeerden ons de trillingen in te beelden die we anders onder onze voeten op de vloer van het concertgebouw hadden gevoeld. Terwijl we de stilte van een zaal vol mensen hoorden. Tussen de klanken van de piano die ons een onvergetelijk moment bezorgden. Toch was het eerste pianoconcert van dochterlief memorabel. Ondermeer doordat ze in pyjama met een afhaalmaaltijd op schoot een concert bijwoonde. En niet eens moest zwijgen dankzij de mute-knop.
Naast het concert brachten we nog een virtueel bezoek aan een museum. Op onze sloffen en zonder gekamd haar. We baanden ons een weg door de verschillende kamers waar prachtige tekeningen te zien waren. Op het 13-inch scherm oogden ze wondermooi. En dat lag niet aan de kwaliteit van het beduimeld scherm van mijn laptop. Maar aan de hand van de tekenaar.
Terwijl we erin geslaagd waren om onze behoefte aan kunst en cultuur te voeden kregen we het bericht dat, zodra dochterlief de middelbare school zou binnenstappen, kunsteducatie van het menu was geschrapt. Kunst leren kennen zou een zeldzaamheid worden en uiteindelijk in de vergetelheid geraken. Net als kinderen die weinig in contact komen met de natuur denken dat koeien paars zijn zullen ze het Melkmeisje enkel nog associëren met gele pudding.
Dat ik me hierover terecht zorgen maakte bleek uit de verschillende verbijsterde reacties en ontstane acties.
Chantal Pattyn, netmanager van Klara, gaf aan hoe belangrijk kunsteducatie is voor de komende generaties.
Tijdens het uitgebreide cultuurprogramma Pompidou ging ze dieper in op het belang van kunstbeleving en educatie. Ze focuste, samen met onderzoekers, onderwijzers en spelers uit het cultuurveld, op de noden van het veranderende cultuurlandschap. Met als conclusie dat kunsteducatie een belangrijke rol speelt voor wie het niet van thuis uit krijgt aangereikt.
Met wat geluk zou het kwartier cultuur op tv dochterlief nog de schoonheid van de podiumkunsten aanreiken. De helft van de tijd van het half uur natuur. Maar beter dat dan niets hoorde ik mezelf denken. Of radioprogramma’s die vertellen hoe kunst eruitziet terwijl de kunstenaar zijn werk toelicht omdat het museum gesloten is. Mijn ervaring in het kunstonderwijs als puber en mijn latere opleiding zorgden ervoor dat ik me een voorstelling kon maken bij de werken. Hoe de textuur zou aanvoelen, het licht de kleuren reflecteert en hoe groot hun impact op mijn beleving als bezoeker zou zijn. Hoe langer ik naar het cultuurprogramma luisterde hoe groter mijn drang werd om kunst te gaan beleven in een grotere wereld dan deze virtuele.
Ik besefte nog maar eens hoe essentieel cultuur is in deze tijd. Het is kost voor de ogen. Een streling voor de oren. En zalf voor de ziel.